W małym organizmie dziecka w trakcie pierwszych miesięcy życia rozwijają się najróżniejsze funkcje i umiejętności. Jedną z nich jest prawidłowe posługiwanie się aparatem mowy.
Dzieci w ciągu kilku minut po urodzeniu wydają – tak bywa najczęściej – pierwsze w swoim życiu dźwięki pod postacią głośnego płaczu. Płacz występuje razem z pierwszymi oddechami bobasa. To nie tylko dowód prawidłowego rozwoju narządu mowy maluszka, ale też świadectwo funkcjonowania rozwijającego się jeszcze układu nerwowego oraz odpowiedniego stanu przytomności dziecka.
Początkowy okres rozwoju mowy u niemowlaka jest też nazywany przez specjalistów okresem melodii. To pierwszy rok życia dziecka, kiedy to posiadany zasób słownictwa bardzo ściśle wiąże się z najbliższym otoczeniem i doświadczeniami maluszka. Na rozwój mowy ma wtedy ogromny wpływ rodzina, która w określony sposób się komunikuje z bobasem.
Stąd biorą się słuszne zalecenia, żeby jak najwięcej słów wypowiadać do bobasa. Jednocześnie pamiętaj, żeby nie stosować podczas wypowiedzi infantylnych zdrobnień oraz nienaturalnego zniekształcania wyrazów i brzmienia naszej mowy, bo małe dziecko uczy się poprzez naśladownictwo.
Ogromne znaczenie mają też przesiewowe badania słuchu. Rozwój mowy wiąże się z prawidłowym funkcjonowaniem słuchu, pomimo tego, że niektóre wczesne etapy mowy występują też wśród dzieci niesłyszących. Dobry słuch oraz prawidłowo stymulujące malucha kontakty społeczne stanowią podstawy sprawnego rozwoju mowy.
W ciągu pierwszego miesiąca życia maluszka pojawiają się liczne bodźce, które dziecko próbuje coraz bardziej świadomie interpretować. Bobasowi powinno się zapewnić poczucie bliskości oraz poczucie bezpieczeństwa. Dzięki temu dziecko zechce poznawać otaczający je, nowy i obcy świat oraz zechce uczyć się nowych umiejętności.
W ciągu pierwszych dwóch miesięcy życia pojawią się u dziecka dźwięki krtaniowe, które są ściśle związane z przyjmowaniem przez maluszka pokarmu. Swoje potrzeby dziecko komunikuje wówczas płaczem, krzykiem, jak też marudzeniem. Pamiętajmy, że jest to nieświadoma forma komunikacji.
Wraz z końcówką drugiego miesiąca życia dziecka zauważa się etap mowy określany jako głużenie (czyli gruchanie). To spontaniczne składanie samogłosek. Maleństwo wydaje różnorodne dźwięki gardłowe, typu agu, klo, gli, kli, czy też be. Podstawowym zadaniem dziecięcego gruchania jest ćwiczenie kształtującego się narządu mowy. Warto zwrócić uwagę na fakt znany praktykom opieki okołoporodowej, że dzieci z wadą słuchu też głużą.
